Diş fırçalarken zehirleniyor muyuz?

Çocuklarımıza dişlerini fırçalamadan yatmamayı tembih ediyor, günde iki veya üç kere dişlerimizi fırçalıyoruz. Peki, diş sağlığımız için aldığımız bu önlem, bize zarar veriyorsa? İşte diş macunları ile ilgili çarpıcı iddia.

"Killing me softly...(beni yavaş yavaş öldürüyor)” sözlerinin geçtiği bir şarkı vardır. Yumuşak sesli bir kadın sanatçı söyler. Günlük hayatımızda, güzelleşmek, mikroplardan arınmak, temizlenmek, güzel kokmak için kullandığımız birçok ürün de, bu şarkıyı anımsatırcasına, içimize azar azar zehir enjekte ediyor.

Bu ürünler milyon dolarlık reklam bütçeleriyle her gün televizyonlarda, mutlu insanların imajlarıyla zihnimize kazınıyor. Mutlu olmak için biz de kullanmak istiyoruz o kremleri, deodoranları. Bazen gazetelerin küçücük köşelerinde bu ürünlerin içindeki maddelerle yapılmış araştırma sonuçları gözümüze takılıyor. Görmezden geliyoruz. "Bu bit kadar köşelerde yazan bilgi, reklamda gösterilen insanlardan daha mı gerçek?” diye düşünüyoruz.

Diş macunu suyla birleşince...

Basında bit kadar yer elde edebilecek bu tür haberlerden bir tanesi daha var ki, bizi dehşete düşürdü: Diş macunlarında bulunan triklosan (triclosan) maddesinin, sudaki klor ile tepkimeye girerek zehirli kloroform gazı oluşturduğu belirtildi. ABD'nin Virginia Teknik Üniversitesi uzmanlarına göre, bu gazın yüksek miktarlarda solunması ya da deriden nüfuzu depresyon, karaciğer rahatsızlıkları ve bazı durumlarda kansere neden olabiliyor. (Kloroform gazı ile ilgili bir not var; eskiden filmlerde insanları bayıltmak için kullanılan gaz bu).

Yani, eğer dişlerimizi içinde triklosan bulunan bir diş macunu ile fırçalıyor ve sonra da içinde klor bulunan musluk suyu ile duruluyorsak, ağzımızın içinde küçük bir kimyasal tepkime gerçekleşiyor.

Diş macunlarından her gün aldığımız bu zehirli hediyeye başka bir madde daha dahil: florür! İçinde florür olduğu söylenen diş macunları florür değil de fluorosilicic asit içerirler. Bu da moleküler açıdan florüre benzeyen ama insan vücudu üzerinde bambaşka bir etkisi olan toksik bir maddedir.

Hangi ürünlerde triklosan var?

Triklosan içeren tek ürün diş macunu değil. Çoğu sabun, deodoran, kozmetik, deterjan, losyon, anti-bakteriyel krem ve deterjan içinde triklosan kullanılır. Özellikle "anti-bakteriyel” ibaresi taşıyan ürünlerde bulunur. Plastik ve tekstil ürünlerinde de kullanıldığı olur.

Mesela ellerimizi triklosan’lı bir sabun ile yıkadığımızda kloroform’u hem derimiz aracılığıyla, hem de soluyarak almış oluyoruz.

Triklosan nedir?

Triklosan bu kadar yaygın bir biçimde kullanılıyor olmasına rağmen, insan ve çevre sağlığına etkileri açısından ciddi tartışmaların konusu olmuştur. Triklosan’ı üretenler ve endüstriyel ürünlerinde kullananlar, ürünlerinin güvenli olduğunu iddia ederken; Amerikan Çevre Koruma Ajansı (EPA), böcek ilacı olarak isimlendirmiştir. Bu maddenin kimyasal formülü ve moleküler yapısı, dünya üzerindeki dioksin ve PCB’ler gibi, en zehirli maddelerle benzerlik gösterir. Triklosan, insanlarda kanser oluşumuna neden olduğundan şüphelenilen klorofenol kimyasallar sınıfına aittir.

Bitmedi: Vücudumuzu saran diğer zehirli kimyasallar

"Beni her gün yavaş yavaş öldürüyor..” şarkısını anımsatmanın abartı olduğunu düşünenler olabilir. Her gün neler kullandığımıza şöyle bir bakalım...

• Deodoranların içinde, deri tarafından emilebilen alüminyum bulunur. • Şampuanlarda zehirli parfümler vardır. • Saç boyaları, kansere neden olabilen kimyasallar içerir. • Deterjanlar zehirli kimyasallar içerir. Terlediğimizde derimizden içeri aldığımız, kan akışımıza karışan bu kimyasallar kansere neden olabilir. • Oda parfümleri ve mobilya cilalarında toksik kimyasallar bulunur. • Diş macunlarının temel maddesi, öğütülmüş deniz kabuklarından elde edilen kalsiyum karbonattır. Bu da diş minemizi zedeleyip, bakterilerin üreyebileceği ortam oluşturur. • Bazı diş macunlarında formaldehit bulunur. • Deterjanlar zehirli kimyasallar içerir.